Tussenkomst VeViba Crisis Kamercommissie

Ik ben gedegouteerd door de praktijken bij Veviba. Dit is een uppercut voor de Belgische vleessector . Het zal veel tijd, geld, energie en veerkracht vergen van de boeren en de sektor om de imagoschade te herstellen. Gelukkig was er geen gevaar voor de volksgezondheid. De volksgezondheid is daadwerkelijk niet in het gedrang geweest! De minister heeft dat vandaag bevestigd. Helaas is het dramatisch voor het consumentenvertrouwen, met als grote slachtoffer vandaag de boeren en de bonafide bedrijven die elke dag opnieuw zorgen voor kwaliteit op ons bord. 

• ·Maar het is mijn persoonlijke mening na tussenkomst van de topman FAVV dat er een inschattingsfout is gemaakt in 2016 bij het FAVV. Hij lichtte het KB toe: in principe zijn er  4 inspecties per jaar in slachthuizen op hygiëne. Dat kan opgedreven of verminderderd worden. Verminderd door auto-controlesysteem dat positief is of opgedreven bij veel non-conformiteiten type 3. Kosovo-alert over uitvoeren rot vlees naar Kosovo waren thans niet voldoende om controles op te drijven. Het hoofd van de dienst draagt daar de verantwoordelijkheid voor. Daarom zijn we ook zeer tevreden met de audit die Minister Ducarme zal laten uitvoeren.Theoretisch beschikken we over veel en goede controlediensten, maar zoals wel vaker in dit land, zitten ze nogal verspreid, ook over verschillende bevoegdheidsniveaus. Het gevolg is dat bij crises als deze de vraag snel gesteld wordt naar coördinatie, samenwerking en eenduidigheid. De landbouworganisaties hebben bijvoorbeeld al gepleit voor een eindverantwoordelijke. Op welk niveau die dan ook moge zitten – gewestelijk of federaal – laten de organisaties in het midden. Het lijkt ons aangewezen om actief na te denken over de oprichting vaneen overkoepelend orgaan waar men een overzicht heeft van alle controles die gebeuren over de ganse keten en waar men eveneens tot betere coördinerende afspraken kan komen.

Hoe we het ook draaien of keren, en hoe relatief het vandaag ook mag klinken: wij produceren in dit land zowat het veiligste voedsel ter wereld op de meest efficiënte manier, ook de meest milieu-efficiënte manier. Dat zijn niet onze woorden, maar voor professor Keulemans van de KULeuven die vorig jaar nog het boek ‘Wat met ons voedsel’ schreef. Toch is het vertrouwen van heel wat burgers in de kwaliteit van ons voedsel zoek. Dat vertrouwen moet hersteld worden, Dat doe je wel door ten eerste het gerecht zijn werk te laten doen en de schuldigen te berechten en te bestraffen en dat doe je als overheid door de juiste evaluaties uit te voeren en je beleid bij te sturen. En dat doe je ten slotte ook door de ganse keten aan te zetten om zichzelf eens te bezinnenover de aanleidingen van dit soort schandalen en maatregelen te nemen zodat ze zich niet meer voordoen.

Aan het andere eind van de keten zit de consument die weliswaar veilig, kwalitatief en diervriendelijk gekweekt vlees wil, maar tegelijkertijd maken de bradeerprijzen het onmogelijk voor de boeren om het hoofd boven water te houden.  Met bradeercampagnes geef je precies het omgekeerde signaal aan de consument. In Frankrijk werd recent een initiatief genomen om grote kortingen op vlees niet meer toe te staan bijvoorbeeld campagnes als 1 kopen, 1 gratis. Of dat nu meteen bij wet moet worden geregeld is misschien wat verregaand, maar binnen het ketenoverleg zouden hierover wél afspraken kunnen worden gemaakt. Die bradeerprijzen kunnen immers alleen maar als de grootdistributie voor de consument deze gelegenheid creëert door de producenten dermate onder prijsdruk te zetten dat ze het onderste uit de kast moeten halen zo goedkoop mogelijk te produceren. We moeten naar aanleiding van deze voedselcrisis met andere woorden niet de verkeerde processen maken. Dat van de boer wordt eigenlijk al permanent gemaakt. 

• ·Het is een goede zaak dat zowel de minister als de landbouworganisaties zich burgerlijke partijhebben gesteld. We steunen minister Ducarme eveneens in zijn voorstel om een congres te organiseren om het vertrouwen van de consument in de kwaliteit van ons voedsel te herstellen. Morgen vindt een vergadering van het ketenoverlegplaats, waar de minister dat voorstel wil lanceren. Ten eerste willen we de minister verzoeken om er samen met zijn collega van Consumentenzaken bij het ketenoverleg op aan te dringen om dit overleg ook in tempore non suspectobeter en intensiever te voeren. We willen bij deze ook vragen dat de minister ook bijzondere aandacht besteedt aan het vertrouwen van de buitenlandse markten in ons voedsel. België, en Vlaanderen in het bijzonder, is een zeer exportgericht land als het over voedsel gaat. Onze internationale visitekaartjes bij uitstek zijn voedsel, weliswaar geen vlees maar toch. Net nu we volop zoeken naar nieuwe buitenlandse afzetmarkten, in het bijzonder voor ons fruit en varkensvlees om de gevolgen van de Ruslandboycot op te vangen, mogen we het niet laten gebeuren dat crisissen als die met Veviba de exportkansen van onze bedrijven verminderen. 
• ·Zeer in het bijzonder willen we de minister vragen om aandacht te hebben voor een goede communicatie vanuit het FAVV. Net als bij de Fipronilcrisis, was ook bij deze Veviba-crisis de communicatie niet voldoende consistent en eenduidig. Dit moet een groot aandachtspunt worden, niet alleen in het belang van de Belgische consument, maar ook voor de reputatie van ons voedsel en onze bedrijven naar het buitenland toe. Je mag finaal niet vergeten dat de voedingsindustrie de grootste werkgever in dit land is en bovendien een permanente groeier.