Resolutie Senator Lijnen: De vakbond van de 21ste eeuw

Open Vld Senator Nele Lijnen lanceerde afgelopen week een resolutie die oproept om de organisatie, werking en maatschappelijke positie van de vakbonden te moderniseren. Krachtlijnen van de resolutie: de overheid betaalt werkloosheidsuitkeringen uit; vakbonden worden vergoed naarmate ze hun leden opnieuw aan een job helpen; de oprichting van een ontslagfonds gespijsd door werkgevers en -nemers; en het transparant maken van de boekhouding van vakbonden. "De vakbond van morgen is transparanter en vertegenwoordigt de werknemers en werkzoekenden, niet de werklozen", aldus Nele Lijnen.

Nele Lijnen diende haar voorstel in omdat ze meent dat de werking van de vakbonden grondig moet veranderen en geijkt moet worden op onze 21ste-eeuwse arbeidsmarkt en economisch bestel. In de resolutie lanceert ze een aantal concrete voorstellen.

Ten eerste moet de overheid zelf verantwoordelijk worden voor de uitbetaling van werkloosheidsuitkeringen. Vandaag kunnen werklozen zich aanmelden bij de relatief onbekende Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen (HVW). Ofwel stappen ze naar een vakbond, maar die vragen als tegenprestatie dat men zich syndiceert. De bonden krijgen naast de nodige informatie van de RVA ook premies van de overheid om deze dienst aan te bieden. "Daar wringt het schoentje. In ons land bestaat de perceptie dat je je bij een vakbond moet aansluiten om een werkloosheidsuitkering te krijgen. Daarom tellen de vakbonden zovele leden. Het Europees gemiddelde voor gesyndiceerde werknemers is slechts 25%. In België gaat het om 52% van de werknemers en dat percentage bestaat voor een groot deel uit werklozen. Ik zie alvast geen enkele reden waarom de overheid premies geeft aan vakbonden terwijl ze zelf de stempelgelden zou kunnen uitkeren", aldus Lijnen.

Ten tweede stelt de liberale Senator voor om de financieringslogica van de vakbonden om te draaien. "Ze moeten niet langer premies krijgen om werklozen een uitkering te geven, maar wel om hun leden actief te begeleiden in de zoektocht naar een nieuwe baan. Op die manier stimuleer je de bonden om mensen aan het werk te zetten." Zowel ouderen als jongeren zullen meer geneigd zijn om zich aan te sluiten bij een vakbond omdat die dan hun belangen als actieve personen op de arbeidsmarkt zal vertegenwoordigen.

Ten derde wil Nele Lijnen een ontslagfonds oprichten. De werkgever zou hierin vanaf de tweede tewerkstellingsmaand 1,53% van de brutoloonmassa van de werknemer moeten storten. Ook de werknemer bouwt intussen een ontslagvergoeding op, een soort extra spaarpotje voor moeilijke tijden. Bij een ontslag kan de werknemer dan kiezen om het geld op te nemen, om het te laten staan of eventueel om het in een pensioenfonds te steken. Lijnen werpt voorts op dat ook vakbonden een dergelijk ontslagfonds zouden kunnen oprichten. Hun leden zouden op vrijwillige basis kunnen toetreden tot dit fonds dat door de vakbonden beheerd zou worden in ruil voor een vergoeding van de overheid.

Ten vierde moeten de vakbonden werk maken van een transparantere boekhouding. "Vakbonden krijgen onder andere via de overheid een hoop subsidies. Ze hebben dus ook de plicht om transparantie te bieden aan de overheid, de samenleving en de belastingbetaler, zodat we meer zicht krijgen op hoe deze publieke gelden besteed worden.

Deze maatregelen zullen de vakbonden een stuk transparanter maken en hen een grotere legitimiteit in het sociaal overleg opleveren ten aanzien van de regering, werkgevers en de werknemers die zij vertegenwoordigen", besluit Nele Lijnen.

Klik hier voor de volledige resolutie van Nele Lijnen over de vakbond van de 21e eeuw.

Bekijk de uitzending van 27 maart 2013, TV-Limburg - Limburg Vandaag, met Luc Moons