Straffen voor hoerenlopers die uitbuiting negeren
Nederland overweegt celstraffen en geldsboetes voor wie misbruik niet meldt.
Overtreders zouden maximaal vier jaar gevangenis of een boete tot 20.000 euro riskeren.
Klanten die duidelijk zien dat een prostituee onder dwang werkt en dat niet melden aan de autoriteiten, moeten bestraft worden. Dat staat in een Nederlands wetsvoorstel van meerderheidspartij PvdA en minderheidspartijen SP en ChristenUnie. Ze willen daarmee de uitbuiting van prostituees een halt toeroepen.
Volgens de initiatiefnemer van het voorstel, Gert-Jan Segers van de kleine ChristenUnie, is de nood voor zo'n wet in Nederland hoog. "Het is niet onze bedoeling om gevangenissen te vullen met prostitueebezoekers, maar om hun ogen open te houden voor misbruik." Segers geeft een aantal mogelijkheden aan die een signaal zijn of een prostituee al dan niet onder dwang werkt: "Of ze kan vol blauwe plekken staan, of je kan het voor 10 euro in een garagebox doen met een kleerkast voor de deur, of ze kan het ook gewoon zeggen." Het moeilijkste is om overtreders bij de kraag te vatten, en dat geeft Segers ook toe. Een van de pistes is onlinefora te scannen waar klanten recensies plaatsen van de prostituees die ze bezoeken. Daar zijn mensonterende beschrijvingen te vinden. Wie dat niet aan officiële instanties meldt, kan een celstraf krijgen van maximaal vier jaar of een geldboete die kan oplopen tot 20.000 euro. Naast de PvdA, SP en ChristenUnie zou ook meerderheidspartij VVD zich achter de wet scharen, die op een Zweeds model is gebaseerd. De vier partijen hebben samen een ruime meerderheid en kunnen het voorstel zo goedkeuren. "Ik heb er een goed oog op", zegt Segers. Belgische experts twijfelen of de aanpak resultaat zal opleveren. "Zal de klant altijd weten als er iets niet pluis is?" Solange Cluydts van Payoke, het opvangcentrum voor prostituees en slachtoffers van mensenhandel, vraagt zich ook af of je de overtreders wel zo gemakkelijk kan vinden. Daarbij komt dat de situatie in Nederland de afgelopen jaren drastisch is verslechterd. Dat zegt Katleen Peleman, coördinator bij Ghapro, de Antwerpse organisatie die medische en sociale hulpverlening aan prostituees biedt. "Prostitutie is er geregulariseerd. Maar de laatste jaren merken we dat er steeds minder legale bordelen zijn, terwijl het aantal sekswerkers blijft stijgen." De illegale prostitutie neemt toe, samen met het gevaar op misbruik.
Geen Belgische wetgeving
In eigen land zouden zo'n 23.000 prostituees werken. Geschat wordt dat 10 tot 15 procent daarvan in de gedwongen prostitutie zit. Toch blijft België op dat vlak in een grijze zone. "Antwerpen en Gent hebben een gedoogbeleid, maar Brussel zit helemaal in de knoop", aldus Peleman. "Er is geen Belgische wetgeving, waardoor lokale besturen aan hun lot worden overgelaten." Tijdens de vorige legislatuur voerde de Senaat nog een uitgebreid debat over mensenhandel, waar gedwongen prostitutie een deel van is. "We zijn het debat begonnen maar de standpunten van onze partijen lagen te ver uiteen", zegt Bert Anciaux, senator voor sp.a. Die partij was voor legalisering, toenmalig coalitiepartij cdH was voor een verbod. Huidig coalitiepartner Open Vld staat ervoor open om het debat weer aan te zwengelen. Volksvertegenwoordiger Nele Lijnen: "Als partij vinden we het belangrijk dat de prostituees een officieel statuut krijgen. De bestraffing van een consument die weet dat het om iets illegaals gaat lijkt ons ook een debat waard, maar dat mag niet de eerste stap zijn."
Niet iedereen overtuigd
In een recent onderzoek van de Britse overheid naar het criminaliseren van klanten werden sekswerkers en klanten bevraagd in Noord-Ierland. De overgrote meerderheid van de ondervraagde sekswerkers kant zich tegen het bestraffen van klanten. 85 procent denkt dat de mensenhandel met het Zweedse, bestraffende, model niet zal dalen. 61 procent vreest dat de wet hun werk zelfs onveiliger zou maken. De Nederlandse wet verschilt wel van het Zweedse model, in die zin dat de eerste zich richt op gedwongen prostitutie en de laatste op prostitutie in het algemeen.
Bron: De Morgen, 18 oktober 2014, Andries Fluit