Federale meerderheid beslist: De kernwapens blijven nog even

Alle democratische Vlaamse partijen steunen een resolutie in het Vlaams Parlement die het weghalen van kernwapens uit het land bepleit. In de Kamer, waar de feitelijke beslissingsmacht ligt, steunt de centrumrechtse meerderheid een gelijkaardig wetsvoorstel niet.

De resolutie, die gisteren in het Vlaams Parlement werd aangenomen, kwam er op initiatief van N-VA en Groen, zo bericht De Standaard. In de tekst wordt de Vlaamse regering aangespoord om er bij haar federale collega's op aan te dringen om zich "in overleg met de EU- en NAVO-partners in te zetten voor een kernwapenvrije wereld en de terugtrekking van alle wapens uit Vlaanderen".

Zoals bekend liggen er nog altijd kernbommen gestationeerd op het militaire domein van Kleine-Brogel.

Symbolisch ritueel
Veel meer dan een symbolisch ritueel was die goedkeuring evenwel niet. Het gaat immers 'maar' om een resolutie, een parlementaire aanbeveling zonder enige wettelijke verbintenis. Bovendien heeft het Vlaams Parlement sowieso niets in te brengen in het buitenlandse of defensiebeleid van het land.

Tekenend is het verschil in houding in de Kamer. Daar dienden oppositiepartijen sp.a en Groen een heus wetsvoorstel in dat eveneens komaf wil maken met de aanwezigheid van kernwapens op Belgisch grondgebied.

"Ons voorstel is een amendement op de wet van 1962 over de vrije toegang en doortocht van Amerikaanse legereenheden op ons grondgebied. Het sluit het stationeren van tactische wapens uit van die regeling", zegt indiener Dirk Van der Maelen (sp.a). "Het straffe is dat dit amendement al meteen in 1962 werd voorgesteld, maar dat de regering toen zei dat dat niet nodig was omdat dat toch nooit van toepassing zou zijn."

Het rood-groene voorstel ligt momenteel ter bespreking voor in de commissie Buitenlandse Zaken. Gelet op hun engagement in het Vlaams Parlement zou je verwachten dat meerderheidspartijen N-VA, CD&V en Open Vld het voorstel ondersteunen. Dat gaat niet gebeuren, bevestigt Kamerlid Nele Lijnen (Open Vld). "Wij zullen dit voorstel niet steunen. Het rood-groene voorstel vraagt een eenzijdige opzegging van het akkoord over de wapens. Voor ons is essentieel dat dat in overleg met de partners gebeurt."

Eerder zei Kamerlid Veli Yüksel (CD&V) zelfs dat "we ons mee moeten blijven inschrijven in de collectieve nucleaire strategie van de NAVO".

Profileringsspelletje
Profileringsspelletjes noemt Kamerlid Peter Luykx (N-VA) het rood-groene voorstel. "Als je een akkoord wil, ga je vooraf in overleg met de meerderheid." Luykx verwijst naar een andere resolutie, die vandaag in de Kamer wordt goedgekeurd naar aanleiding van de herzieningsconferentie van het non-proliferatieverdrag. "De meerderheid vraagt daarin de regering dat ze het debat over de terugtrekking van de kernwapens voert en in multilateraal overleg met de bondgenoten ijvert voor een kernwapenvrije wereld. Dat is ook wat het Vlaams Parlement vraagt."

Hoogleraar internationale betrekkingen Tom Sauer (UA) kijkt uit naar hoe de federale regering zich de komende tijd zal opstellen. "Moeilijk is het niet om de kernwapens weg te krijgen. Ze zijn hier gekomen na een bilateraal akkoord met de VS en dus kunnen ze ook weer weg na een bilateraal akkoord met de VS. Wie zegt dat er eerst een akkoord van álle NAVO-partners nodig is, zegt eigenlijk dat ze mogen blijven liggen."

Of het de federale regering menens is met de Vlaamse aanbeveling zal vlug blijken, zegt professor Sauer. "De wapens van Kleine-Brogel moeten ook vernieuwd worden. Dan zou je als regering kunnen zeggen dat je de nieuwe wapens niet hoeft. Of je zou nieuwe gevechtsvliegtuigen kunnen kopen zonder capaciteit om kernwapens te droppen. Benieuwd wat de regering gaat doen."

Bron: De Morgen, 23/04/2015
Auteur: Bart Eeckhout